Horlama; apnenin (uyku sırasında en az 10 saniye nefes durması) eşlik etmediği basit horlama şeklinde olabildiği gibi, apnenin eşlik ettiği polisomnografi (uyku testi) testi sonucuna göre, basit orta ve ağır derecede sınıflandırılan uyku apnesi ile beraber olabilir.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun ani bir şekilde durduğu ciddi bir uyku bozukluğudur. Uyku apnesi genellikle fazla kilolu hastalarda görülmektedir ancak bazı durumlarda genetik olarak fazla kilolu olmayan hastalarda da gözlenebilir.
Uyku apnesinin nedeni, büyük bademciklere ve geniz etine sahip olmak, burun eti büyümesi, burunda kemik veya kıkırdak eğriliği, yumuşak damağın arkaya doğru sarkması, küçük dilin büyümesi, dil kökünün büyümesi, gırtlakta (larinkste) bulunan kitlelerden kaynaklı mekanik obstruksiyona (tıkanıklığa) bağlı obstruktif (tıkayıcı) uyku apnesi olabileceği gibi, beyinde bulunan solunum merkezinin uyku sırasında uyarılmamasına bağlı santral uyku apnesi de olabilir. Nadiren santral ve obstruktif uyku apnesinin beraber olduğu durumlarda gözlenebilir. Bunları tespit etmek için polisomnografi dediğimiz uyku testine ihtiyaç duyulmaktadır.
Uyku testinde kişi bir gece uyku labaratuvarında yatar. Bir çok algılayıcılar yapıştırılarak kişinin uyku esnasında burun ve ağızdan gerçekleştirdiği solunum, kaç kez ve ne kadar süre ile apneye girdiği, uykunun hangi evrelerinde apneye girdiği, apnelerin merkezi mi? tıkayıcı (OSAS) mı? olduğu, kandaki oksijen seviyelerindeki değişiklikler, kalp hızı ve ritmi, göğüs ve karın hareketleri, uyku esnasında beyin dalgaları ve uykunun evrelerindeki değişim kaydedilir. Çıkan sonuca göre uyku apnesinin şiddeti hafif-orta-ağır şeklinde derecelendirilir.
Uyku apnesi sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da gözlenebilir, uyku apnesi olan hastalarda gece sık idrara çıkmak, kalp çarpıntıları, ritim bozuklukları, sabah yorgun uyanmak, sabah baş ağrısı, gündüz uykuluk hali gibi belirtiler gözlenebilir. Horlama, tanıklı apne ve gündüz semptomları olan herkese uyku testi yapılması önerilir.
Uyku apnesi tedavisinde CPAP, BPAP gibi uyku sırasında kullanılan cihaz tedavileri ve cerrahi müdahale seçenekleri bulunmaktadır. Hangi yöntemin kullanılacağı hekim ile hastanın karşılıklı fikir alış verişi ile ve polisomnografi sonucuna göre ortak verilecek bir karardır.
Cerrahi tedavide üst solunum yolundaki anatomik darlık bölgesi veya bölgeleri genişletilerek solunum sırasındaki tıkanıklık önlenmeye çalışılır. Konunun başında da belirttiğim gibi üst solunum yolu burundan gırtlağa kadar devam eder. Dolayısıyla darlık; burun, geniz, yumuşak damak ve küçük dil, dil kökü veya gırtlak bölgesinin bir veya bir kaçında olabilir. Buna bağlı olarak da bu bölgelerin bir veya bir kaçına cerrahi müdahale gerekebilir.
